Müzik, hayatın büyük bir kısmında bizimledir. Bazen eğlenmek, bazense kafamızı dinleyip huzur bulmak için müzik dinleriz. Müziğin bir diğer kullanım ise psikoloji alanındadır. Ruh sağlığı alanında müzik terapisi olarak karşımıza çıkan terapi türünün psikoloji çatısı altında farklı kullanım alanları vardır. Birçok psikolojik problemin tedavisinde müzik terapisi kullanılabilir. Yalnızca tedavi amaçlı değil, sosyal hayatı değerli kılmak için de müzik terapisi kullanılabilmektedir.

Müzik terapisi, yalnızca yetişkinlere uygulanabilen bir terapi türü değildir. Çocuklar için de müzik terapisi uygulanabilmektedir. Çocuk-ebeveyn ilişkisini desteklemek için müzik terapisi kullanılabildiği gibi çocuklardaki psikolojik rahatsızlıklar için de müzik terapisi kullanılabilir.

İlk olarak "Çocuk-ebeveyn ilişkisi, müzik terapisi ile nasıl desteklenebilir?" sorusunu inceleyeceğiz. Bu bağlamda Avusturalya’da başlatılan ve Norveç, İngiltere gibi birçok Avrupa ülkesinde de uygulanan “Sign & Grow” adlı programdan bahsedilecektir. Bu programa göre müzik, ebeveynlerin ve bebeklerinin daha etkili bir iletişim kurabilmelerini sağlar (Abad and Edward, 2004, p.14). Bunun yanında, ebeveyn ve bebek arasındaki ilişkinin daha düzenli ve güvenli olmasını sağlar (secure attachment). Bilindiği üzere, bebek ve ebeveyn arasındaki güvenli ve sevgi dolu bir ilişki, bebeğin ileriki yaşantısı ve ilişkileri için çok önemli bir yer kaplamaktadır (Gerhardt, 2004). 

Yapılan araştırmalara göre ise, müzik terapisi ile bebek ve ebeveyn arasında güvenli bir bağlanma oluşması desteklenebilmektedir (Edwards, 2011). Çünkü, insan doğası gereği ritim ve melodi duygusuna sahiptir ve bu şekilde henüz konuşma aşamasına gelmemiş bebeklerle dahi müzik terapisi yapıldığında başarılı sonuçlara ulaşılabilmektedir (Papousek, 1996). Yapılan bir araştırmaya göre bebeklerin, annelerinin konuşmasındansa şarkı söylemesini tercih ettikleri gözlemlenmiştir (Nakata & Trehub, 2004). Bu sayede de çocuk ve ebeveyn ilişkisinin, müzik terapisi ile nasıl daha da kuvvetlendirilebileceği rahatlıkla görülebilmektedir. 

İkinci olarak ise, müzik terapisi ile çocuklardaki psikolojik rahatsızlıkların nasıl tedavi edilebileceği incelenecektir. Bilindiği üzere, müzik terapisi tarihin ilk dönemlerinden itibaren psikolojik hastalıkların tedavisi için birçok millet ve devlet tarafından kullanılmıştır. Müzik terapisinin kökeninin Şamanlardan geldiği düşünülmektedir. Müzik terapisi sayesinde danışanlar, ses, ritim, melodi gibi müzikal unsurlarla kendilerini ifade ederler. Müzik terapisi çocuklar için de uygundur. Çünkü, müzik terapisi sayesinde çocuklar kendilerini rahatlıkla ifade edebilir ve duygularını daha rahat bir şekilde açığa çıkarabilirler. Örneğin, henüz konuşma döneminde olmayan çocuklar, duygularını melodi ve ritim ile çok daha rahat bir şekilde ifade edebilmektedirler. Bu sayede müzik, çocukların duygularını ifade edebilmelerinde bir ayna görevi üstlenir ve terapi seansları daha olumlu sonuçlanabilir (Austin, 2008). 

Bu doğrultuda yapılan bir vaka incelemesine göre, istismara uğramış bir çocuk psikoterapi seanslarını reddetmesine karşın, müzik terapisi seanslarını olumlu karşılamış ve müzik terapisi sayesinde kendisini daha açık bir şekilde ifade edebilir hale gelmiştir. İlk etapta müzik terapisinde de iletişimi reddetse de zamanla bu durumun üstesinden gelinebilmiştir (Robarts, 2006).

 Bu vakada da görülebildiği gibi bazı duyguların ifade edilebilmesi zordur ya da çocuklar nasıl hissettiklerini sözle ifade edemeyebilirler. Fakat, müzik sayesinde çocuklara kendilerini rahatlıkla ifade edebilmeleri için uygun bir ortam rahatlıkla oluşturulabilmektedir.  

Kaynaklar:

Robarts, Jacqueline. “Music Therapy with Sexually Abused Children.” Clinical Child Psychology and Psychiatry, vol. 11, no. 2, 2006, pp. 249–269., doi:10.1177/1359104506061418.

Edwards, Jane. “The Use of Music Therapy to Promote Attachment between Parents and Infants.” The Arts in Psychotherapy, vol. 38, no. 3, 2011, pp. 190–195., doi:10.1016/j.aip.2011.05.002.

Adnan Çoban, Müzik Terapi: Ruh Sağlığı İçin Müzikle Terapi, İstanbul, 2005, s.39-40

World Federation of Music Therapy, Bulletin, 1, July, 1997, s1.1