- 17 Ocak 2022
- 1350
Cinsellik konusu birçok ebeveynin, hatta öğretmenlerin bile yok saymayı tercih ettiği bir konudur. Bu durumun en önemli sebebi ise, cinsel eğitimin seks eğitimi ile karıştırılmış olmasıdır. Anne babalar cinsellikle ilgili bir soru ile karşılaştıklarında ya sert bir şekilde uyarıp büyüyünce öğrenirsin tutumu içerisinde çocuğun merak duygusunu ötelemektedir, ya da gelen soru karşısında kaygılanıp kaçamak cevaplarla çocuk geçiştirilmektedir. Çoğumuz cinsiyet ve üreme konusunda, ebeveynlerimiz tarafından yeterince eğitilmemiş olmamızın zorluklarını yaşıyor olabiliriz. Bu konunun tabu haline gelmesine ebeveynler olarak müsaade etme lüksüne sahip değiliz. Bilişim çağı çocukları cevap alamadığı sorularla baş başa kaldığında kendi imkanları ile öğrenme yolunu seçecektir. Bu durumda bizi bekleyen en büyük tehlike bu soruları daha “bilgili” bir arkadaşın cevaplaması ya da iletişim araçları yoluyla öğrenmeye çalışmasıdır.
Bazı ebeveynlerde çocuktan hiçbir şey gizlemeden cinsel eğitim verilmesi gerektiği gibi yanlış bir kanıdadırlar. Çocuğun yanında özel bölgelerini saklama gereği duymayabilir, birlikte yıkanabilirler. Cinsel içerikli görsellere maruz kalmasını normal karşılayabilirler. Bu durumda da çocukta mahremiyet bilincini oturtmak zorlaşır.
Anne babalar için doğru tutum ne olmalıdır?
Cinsel eğitim çocuk doğduğu andan başlayarak ergenlik dönemine kadar uzanan bir dönemi kapsar. Anne babalar cinsellikle ilgili sorularla 3-4 yaşlarındayken karşılaşmaya başlarlar. Genel prensip olarak açıklamalar sade bir dille, dürüst bir şekilde ve bilimsel kaynaklardan yararlanılarak yapıldığı takdirde gelecekte karşılaşılabilecek olası zorluklar yaşanmayacaktır. Ancak aylar boyunca bu tür bir sorunun sorulduğu an beklenerek hazırlanmış olan derleme bir solukta çocuğa anlatılmamalıdır. Çünkü ihtiyacı olandan fazla bilgi verilmesi çocuğun kafasını karıştıracaktır.
Anne babaların sıklıkla sordukları sorular
Çocuğuma cinsel eğitimi ne zaman vermeliyim?
Çocuğa cinsel bilgileri vermenin belli bir başlangıç yaşı yoktur. Çocuğun soru sormasını beklemeliyiz. Zaman geçmesine rağmen soru sormuyorsa takip etmeli ve dikkatli olmalıyız. Temelde soru sormamasının iki sebebi vardır: Birincisi size sormayı denemiştir, ama aradığı yakınlığı görememiştir. İkincisi, ihtiyacı olan bilgileri evde bulunan büyük çocuklardan, çevredeki dergilerden, televizyondan ya da başka kanallardan öğreniyor demektir. Sebebi bularak uygun açıklamaları yapmak önemlidir.
Çocuğumun sorduğu sorulara yanıt verirken ölçütüm ne olmalı?
Temel alacağınız en önemli ölçüt yaşı olmalıdır. Çocuğunuzun merakını gidermeli ancak kafasını karıştırmamalısınız. Eğer sorduğu soruya o an yanıt vermek için kendinizi yeterli hissetmiyorsanız “Sorduğum bu soruyu şu an sana nasıl açıklayacağımı bilemiyorum. Senin anlayacağın şekilde anlatmam için bana zaman ver. En kısa zamanda yanıtlayacağım.” diyerek düşünme fırsatı yaratabilir, okuyabilir ya da bir uzmana sorabilirsiniz.
Cinsellik ve üreme konusunda bilgi sahibi olan çocuk, bunu arkadaş ve kardeşleriyle uygulamaya kalkar mı?
Hayır ama takip etmekte fayda var. Belki kısa süreli olarak taklit edebilir. Çünkü bir yetişkin kadar hormonları gelişmemiştir. Bu yüzden bildiklerini oyunlarla geçiştirecektir. Ancak tepki verildiğini anlarsa, oyunları arttırabilir. Zaman zaman takip etmekte yarar vardır.
Cinsel eğitimi kız çocuğuna anne, erkek çocuğuna baba verse daha iyi olmaz mı?
Eğer böyle bir yaklaşım benimsiyorsanız hata yapıyorsunuz demektir. Çocuğunuz soruyu kime sormuşsa o ebeveynin yanıt vermesi ya da birlikte yanıt verilmesi daha uygundur. Önemli olan konunun doğal seyri içinde çocuğun fazla ilgisini çekmeden eğitim vermektir. Çocuğunuz yalnızca kendi cinsiyeti ile ilgili bilgileri değil kız ve erkek cinsiyetini birlikte merak edecektir. Ergenliğe doğru kız çocuğa annenin, erkek çocuğa babanın kendi yaşamlarından örnekler vererek bilgilendirmesi daha yararlı olabilir.
Çocuğumuzun yatak odamızda (veya yatağımızda) bizimle birlikte uyumasına izin vermeli miyiz?
Hayır. Çocuğunuz mutlaka kendi yatağında ve odasında uyumalıdır. Zaman zaman alışkanlık yapmayacak ölçüde yatağınıza gelmesinin sebepleri de araştırılarak yanınızda uyumasına izin verebilirsiniz ama ardından tekrar yatağına dönmesini sağlamalısınız.
Çocuğum gecenin herhangi bir zamanında, kapıyı tıklatma gereği bile duymaksızın yatak odamıza giriyor. Nasıl engellerim?
Çocuğunuza kendi odasının ve sizin odanızın özel olduğunu ve başkalarının odasına girerken izin alması gerektiği vurgulayın. Odaya izinsiz girme alışkanlığı devam ediyorsa bunu uygun bulmadığınızı belirtin. Hoşunuza gitmediğini söz ve davranışlarınızla hissettirin.
Çocuğumla birlikte banyoya girmem sakıncası var mı?
Genellikle 3 yaşa kadar çocuklar anne babanın çıplaklığını çok fazla önemsemeyebilir. 4-5 yaşından itibaren bunun farkına varacaktır. Bu yaşlarda anne babanın örtünmesinde yarar vardır. Yetişkin vücudu ile kendi vücut ölçülerini karşılaştıran çocuğun kafasında yanıtlanması zor sorular oluşabilir. Anne babanın mahremiyeti kadar çocuğun mahremiyetine de saygı duyulmalı ve bu mahremiyete uygun davranılmalıdır. Çocukla konuşurken, vücudumuzdaki özel organları başkalarına göstermenin uygun olmadığı vurgulanmalıdır.