- 20 Nisan 2022
- 1151
Sevgili anne babalar, normal gelişim gösteren çocuklar ilk anlamlı sözcüklerini; önce yakın çevresinden duyduğu ana dilindeki kelimeleri tekrar ederek daha sonra bu kelimeleri kendine özgü bir şekilde 8-12. aylarda söylemeye başlarlar.
Normal gelişim gösterdiğini düşündüğünüz çocuğunuz, beklenen aylarda konuşmadığında veya çocuğunuz normal zamanda konuşmaya başladı ancak söylediği kelimeleri anlamakta güçlük çektiğinizde ‘’acaba çocuğumun konuşmasında bir problem mi var?’’ gibi düşüncelere kapılabilirsiniz.
Bunun yanı sıra çocuğunuz okul öncesi dönemde veya okul çağındaysa bu yaşlarda da konuşmada akıcılığı bozan durumlar görülebilir. Örneğin; kekemelik gibi durumlar veya kullandığı kelimelerin zor anlaşılması ve harfleri bozuk çıkartması gibi konuşma problemleri de görebilirsiniz. Bu gibi durumlarda çocuğunuzun ifade edici dil becerilerinde gerilik olup olmadığı, konuşma bozukluğunun kelime bazında mı yoksa harf bazında mı olduğu evde bakım veren en yakını olan siz anne ve babalar, rehber öğretmen veya aile hekimi tarafından gözlenmelidir.
Çocuklar ilk 4 ay babıldama evresi dediğimiz dönemdedir ve bu dönemde ;a,o,u gibi uzatılan ünlüler ve s,k,g gibi damak ve gırtlak seslerini çıkartırlar. Daha sonra mırıldanma(babbling) dönemi gelir ve 4-6.aylarda ‘’ba,ma,pa’’ seslerini çıkartırlar. Yapılan araştırmalar işitme engeli olan çocuklarda da babbling evresinin görüldüğünü göstermiştir. Çocuğunuz 7-12. aylarda artık anadiline ait sesleri tekrar-taklit yoluyla çıkartmaya başlar. 1 yaşından itibaren yürüme becerisini de kazanmaya başlayan çocuk etrafını keşfeder ve kendini farklı yollarla ifade etme becerisini de yavaş yavaş kazanır. ‘’Nedir bu farklı yollar?’’ diyecek olursanız; birtakım vücut hareketleri, jest –mimikler ve tabiî ki de dil. Çocuğunuz yaşamının ilk yılındayken bir sabah işe gitmek üzere evden çıkmadan önce çocuğunuzla vedalaştığınızda ‘’anne atta’’ veya ‘’baba gitti’’ gibi amatörce kurulmuş cümleler duyarsanız şaşırmayın. Çünkü artık çocuğunuz 18. aydan itibaren iki kelimeli, ilerleyen aylarda üç kelimeli cümleler kurmaya başlarlar.
Peki ‘’Çocuğumun konuşma gecikmesi var mı?’’,’’ Herhangi bir konuşma bozukluğu varsa bunu nasıl anlarım?’’ diyorsanız tam da bu sebeple yazının devamını okumanızı öneririm.
Eğer çocuğunuz;
1 yaşını geçmiş ve hala ‘’anne-baba’’ gibi anlamlı kelimeleri çıkartamıyorsa
2 yaşındaysa, anne-baba dışında anlamlı kelime sayısı az ve en az iki sözcüklü cümleler kurmakta güçlük çekiyorsa
Cümle kuruyor ancak konuşma anlaşılırlığı düşükse
Yetişkin konuşması dediğimiz anadile ait farklı yapılarda cümleler kurabiliyor, kendini ifade etmekte zorluk yaşamıyor ancak kullandığı kelimelerde bazı harfleri çıkartmakta zorlanıyor veya bozuk çıkartıyorsa
Konuşma gecikmesi veya bozukluğundan şüphelenilebilir. Biricik çocuğunuzun konuşmasında bir problem olduğunu düşünüyorsanız öncelikle bir uzmana danışmalısınız.
Kaynakça:
Zehra Koyuncu, Barika Mercan.},{2019},{İstanbul Kanuni Sultan Süleyman Tıp Dergisi}}