Çocuklarda Dikkat Eksikliği

  • 9 Haziran 2022
  • 911

‘’Çocuğum çok hareketli, ders başında 10 dk oturamıyor ama tabletiyle aralıksız 1 saat oynayabiliyor.’’ günümüzde ebeveynlerden sıklıkla duyduğumuz cümlelerden. Öğrencinin okul hayatı sorulduğunda öğretmenlerden sıklıkla duyduğumuz cümle ise ‘’ Derste yerinde oturamıyor sürekli ayağa kalkıyor, izin almadan hareket ediyor, sonra özür diliyor ve çok üzülüyor’’.  Dikkat eksikliği endişesiyle bir uzmana başvuran çocuk sayısı oldukça fazla.

 

Peki nedir dikkat eksikliği?

Bir çocuğun aile yaşamından okul başarısına kadar tüm alanlarda olumsuz etkileri olan ve oldukça yaygın olan bir psikolojik bozukluktur. Dikkat eksikliği olan çocuklarda görülen bazı belirtiler aşağıdaki gibidir;

  1. Dikkati çok çabuk dağılıyorsa
  2. Unutkanlık fazlaca varsa
  3. Bir işe başlamakta zorlanıyorsa
  4. Başladığı bir işi sürdürmekte zorlanıyorsa ve hemen sıkılıyorsa
  5. Eşyalarını sürekli kaybediyorsa
  6. Yazı yazarken ilk başladığında düzgün yazıp sonra yazısı bozuluyorsa
  7. Yönergeleri takip etmekte zorlanıyorsa
  8. Ayrıntılara dikkatini vermekte zorlanıp sınav vb durumlarda basit görünen ayrıntılarda hatalar yapıyorsa
  9. Konuştuğunuzda sizi dinlemiyormuş gibi davranıyorsa .

 

Bu belirtilerden en az altısı çocuğunuzda gözlemliyorsanız dikkat eksikliği sorunundan söz edilebilir.

 

Dikkat eksikliği tanısı kaç yaşında konulur?

 

Belirtileri 3-4 yaşlarında fark edebilirsiniz ama tanı koymak için uzmanlar ilkokul sürecini beklemeyi tavsiye etmektedir. Günümüzde testlerin de gelişmesiyle birlikte okul öncesi-anaokulu döneminde de dikkat eksikliği tanısı konulabilmektedir.

 

Dikkat eksikliği olan bir çocuk 10 dk ders çalışamazken nasıl saatlerce tablette bir şeyler izleyebiliyor?

 

Ailelerin en çok sorduğu ve kafasını karıştıran konu bu aslında, tablette saatlerce durabiliyorsa derste de durabilir, istemediği için yapmıyor gibi bir karışıklık yaşanabiliyor. Bir çocuğun tablette bir şeyler izlemesi aktif bir şekilde dikkatini toplamasını gerektirmez; bu sebeple tablette bir şey izlemek ders, ödev gibi zihinsel eylemlere göre dikkatin daha pasif olduğu bir eylem olduğundan saatlerce başında durabilir. Yani tablette saatlerce durabiliyorsa derste de durabilir istemediği için yapmıyor gibi bir şüphe yaşanıyor.

 

Dikkat eksikliği ömür boyunca sürer mi?

 

Yapılan araştırmalara göre dikkat eksikliği ilerleyen yaşlarda değişerek gelişime bağlı olarak etkisi azalmış olarak devam edebilir. Kişiden kişiye çok değişiklik gösteren durumlar olabildiğinden net bir şey ifade etmek zordur. Alanında uzman kişilerce yapılan testler neticesinde bir tedavi planı oluşturmak oldukça önemlidir. Örneğin; ilkokul sürecinde ilaç kullanan bir öğrenci 12-13 yaşına geldiğinde gelişime bağlı olarak ilaç desteğine gerek duymayabilir.

Dikkat Eksikliği nasıl tedavi edilir?

 

Dikkat eksikliği doğru ve erken tanı konulduğunda hızlıca tedavi sürecine geçilebilen bir rahatsızlıktır. Tanı sürecinde dikkat eksikliği ile birlikte hiperaktivite veya öğrenme güçlüğü de var mı bunu tespit etmekte uygun tedavi planı oluşturmakta önemlidir. Kişiye göre değişkenlik gösterse de genel olarak; ilaç tedavisi, bireysel görüşme, anne baba eğitimi, grup terapisi kullanılan ve sonuç alınan yöntemlerdir.

 

                                                 Anne Babalara Öneriler:

 

  • Dikkat eksikliği sorunu yaşayan bir çocuğunuz varsa anne baba olarak sizi zorlayan bazı durumlarla karşılaşabileceğinizi bilmeli, kasti yapmadığının farkında olarak ona kızmak yerine baş etme becerileri geliştirmesine yardımcı olmalısınız. 
  • Sürekli destek sağlamak ve her işi onun yerine yapmak ile ona rehberlik etmek ve takipte kalmak arasında çok çok ince bir çizgi vardır. Dengeli olmazsanız kendinizi sürekli çocuğunuzun arkasını toplayan bir pozisyonda bulabilirsiniz.
  • Aynı anda birden fazla komut vermeyin. Birden fazla şeyi istediğinizde hepsini unutup yapmayabilir ve bu da ilişkinize zarar verecektir. Birini tamamlamadan diğer bir görevi vermeyin.
  • Rutinler hayat kurtarıcı olacaktır. Oyuncakların yerlerinin belli olması, çalışma alanının düzenli ve sade olması, yapacaklarının yapılandırılmış olması daha kolay hareket etmesine neden olacaktır.
  • Onunla konuşurken göz göze olmaya ve kısa cümleler kurmaya özen gösterin. Uzun cümleler cümle sonuna geldiğinizde başında ne dediğinizi unutmasına sebep olabilir.
  • Yaşadığı ve zorlandığı hiçbir şeyi kasti olarak yapmadığını bilerek sabırla ve şefkatle yaklaşmanıza ihtiyacı olduğunu unutmayın. 
  • Bu dönemde uzman desteği almak hem anne baba olarak yükünüzü hafifletecek hem de doğru yöntemleri uygulama konusunda size de rehberlik edecektir. Çünkü dikkat eksikliği uzun soluklu ve sabır isteyen bir süreci barındırır.
  • Çocuğunuzu yaşıtlarıyla kıyaslamayın. Çoğunlukla dikkat eksikliği belirtileri sebebiyle çocuk gerçek performansını gösterememektedir. 
  • Bütün bütün dikkat eksikliğini ortadan kaldıramayabilirsiniz ama çocuğunuzun olumsuz davranışlarını azaltabilir, okul başarısını artırabilir, arkadaşlık ilişkilerini geliştirmesine yardımcı olabilir, özgüvenini ve benlik saygısını destekleyebilirsiniz.
Önceki Yazı
Emosyonel Şiddet ve Çocuk
Sonraki Yazı
Anne Sütü Neden Önemlidir?