- 26 Mayıs 2022
- 384
Yemek masasında toplanan bir aile. Çocuklar sessizce yemeklerini yerken bakışları ise anne ve babalarında. Masada ölüm sessizliğinin çocukların dikkatini çeken gürültüsü... Anne ve babanın gün boyu çalışmasının ardından belki de çocukları ile bir arada olup, iletişim kurabilecekleri en temel iletişim alanıdır yemek masası. Duyguların davranışlar ile dışa vurulduğu bu alan çocuklar için de önemli bir gözlem alanıdır. Ve yine anne - babalarının onların algısı ve tabiri ile ''küs yaptığı'' böyle zamanları da kolayca fark edebilmektedirler.
Çiftler arasındaki geçimsizlik hali hissedilen ama ifade edilmeyen derin sessizlik gibi kendini her zaman fiziksel bir kavga ile göstermemektedir. Aradaki mesafenin anlaşılabilmesi için bazen soğuk bakışlar ve öfkeli yüz ifadeleri bile yeterli olabilmektedir. Fakat çiftler gündelik hayatın hızı içerisinde çocuklar kadar iyi gözlem yapamayabildikleri için yine boşanmaya giden sürecin aslında ''resmiyete'' giden sonucunu fark edemeyebilirler.
Duygusal Boşanma Nedir?
Aile hukukunun en dramatik/acıklı bölümlerinden birisini oluşturan boşanma konusu, yasal yollardan yapılmış ve toplumca onaylanmış bir evlilik (cinsellik) ilişkisinin, yine yasal olarak sonlandırılmasıdır (Çakır, t.y.: 80). Çiftlerin tek bir çatı altında yaşama isteklerinin sonlandırıldığı boşanma işlemi aslında fiilen ayrılmanın son aşamasıdır. Duman (2018)' a göre boşanma sadece eşler arası hukuki bağın çözülmesinden ibaret olmayıp, farklı boyutlarda da gerçekleşmektedir. İlk aşaması ise duygusal boşanma (emotional divorce)' dır.
Duygusal boşanma; Çiftlerin birbirlerine ve evliliklerine yaptıkları maddesel yatırımdan duygusal yatırıma; ortak hayallerin ve beklentilerin geri çekildiği ve bunun yasının tutulduğu öfke, suçlama ve utanç duyguları ile mücadeleyi içeren travmatik bir yaşam olayıdır (Korkut, 2003). Peki çiftler için evliliklerinin dağılıyor olduğu gerçeği travma etkisi yaratırken, bu travmatik olaylar zincirinin gözlemcisi olan çocuklar süreçten nasıl etkilenmektedirler?
Duygusal Boşanma ve Çocuklar Üzerindeki Etkisi
Duygusal boşanmanın çocuklara etkisi incelendiğinde, aile çalışmaları ile bilinen sosyolog Amato (2001)' a göre duygusal olarak boşanmış çiftler arasında çözümlenemeyen uzun süreli çatışmanın hakimiyeti, çocukların duygusal gelişimleri açısından birçok sorunu da beraberinde getirmektedir. Anne – babalarının arasındaki çatışmayı gözlemlemek duygusal olarak güvensizliği arttırırken yine duygusal olarak öğrenmiş oldukları çatışma dili, kurdukları diğer ilişkilere de yansımaktadır. Yani, ev içi süreğen çatışma ortamına yatkınlık geliştiren bu çocuklar başkaları ile kurdukları iletişim ve ilişkide de yine çatışmadan beslenir hale dönüşebilmektedirler (Aktaran Çelik, 2019).
Kaynak:
Çakır, S. (t.y.). Türkiye' de Evli Kadınlar Ekseninde Evlilik/Aile Algısı ve Boşanma Olgusu.
İstanbul: İstanbul Barosu Yayınları.
Çelik, O. T. (2019, Nisan). Duygusal boşanma ve çocuklar. In 5th Eurasian Conference on Language and Social Sciences Letoonia Golf Resort Belek, 311-313.
Duman, N. (2018). Boşanmanın psiko-sosyal sebepleri üzerine bir değerlendirme. Uluslararası İnsan Çalışmaları Dergisi, 1(2), 246-255.
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/603903
Korkut, Y. (2003). Bir geçiş krizi olarak boşanma. Psikoloji Çalışmaları, 23, 99-112.
