Gelişimsel kilometre taşı, çocuğunuzun gelişimi için araştırmalar yaparken sık sık karşılaşabileceğiniz bir terim. Bu terim çocuğunuz büyürken fiziksel ve davranışsal olarak gelişimindeki dönüm noktaları olan olaylar anlamına gelirken, çocuğunuzun belirli becerilerde bağımsızlık kazanması olarak da düşünülebilir. Her yaş grubu için farklı dönüm noktaları mevcut. Kilometre taşlarını temel olarak motor, duyusal, duygusal ve yemekle ilgili becerilerde gözlemlenen gelişimler olarak ayırabiliriz.

Çocukluğun erken dönemlerinde, çocuğun hem fiziksel hem de duygusal gelişimi çok hızlı olduğu için bu dönemlerde kilometre taşları oldukça fazladır. İlk üç yaşa kadar gözlemleyebildiğimiz bazı kilometre taşı olan durumları şu şekilde sıralayabiliriz:

0-3 Ay için Kilometre Taşları

• Karın üstü yatarken ellerini ve kafasını kaldırması
• Heyecanlanınca kol ve bacaklarını oynatarak tepkiler vermesi
• Sırt üstü uzanırken hareket eden oyuncakları izlemesi
• Göz temaslarının başlaması
• Dilin emmek için ileri geri hareket etmesi

4-6 Ay için Kilometre Taşları

• Otururken ellerinden destek alması
• Göbeğinin üstüne yatarken yakınındaki bir oyuncak için ulaşmaya çalışması
• Oyuncakları keşfedebilmek için iki eli de kullanma
• Ellerini ve objeleri ağzına sokma
• Ani seslere ve gürültülere tepki verme
• Duygularını ifade edebilmek için sesler çıkarma
• Yemeğe ilgi gösterme
• Kaşığı gördüğünde ağzını açma

7-9 Ay için Kilometre Taşları

• Desteksiz oturabilme
• Otururken oyuncaklara düşmeden erişebilme
• Otururken ilgisini çeken şeylere bakmak için kafasını çevirme
• Başkalarını taklit etme
• Hem ellerini hem ağzını kullanarak nesneleri keşfetme
• Oyuncakların şekillerini, boyutlarını inceleme

10-12 Ay için Kilometre Taşları

• Bir mobilyaya tutunarak mobilya boyunca yürüme
• Tek başına ayakta durup birkaç adım atabilme
• Şarkılar dinlemekten hoşlanma
• Anne veya baba gibi kelimeleri yavaş yavaş söyleyebilme
• Karşısındaki insanın neye baktığına dikkat etme
• Yemeğini parmaklarını kullanarak yiyebilme

13-18 Ay için Kilometre Taşları

• Bağımsız bir şekilde yürüme
• Yerdeki bir oyuncağı almak için düşmeden eğilebilme
• Yardım alarak giyinip soyunabilme
• Sesleri ve mimikleri bağdaştırabilme
• Duyduğu kelimeleri tekrar edebilme
• Bardaktan içecek içebilme

19-24 Ay için KilometreTaşları

• Önce yeni sözcükler kullanma ve 24. Ayda bu sözcüklerle söz öbekleri oluşturabilme
• Beden parçalarını sayabilme
• Hikayeler dinlemekten hoşlanma
• Bazı zamirleri anlama ve bu ayların sonuna doğru bunları kullanmaya başlama
• Objeleri ve resimleri adlandırabilme

2-3 Yaş için Kilometre Taşları

• Söyledikleri sözlükler ebeveynler tarafından %50 oranında anlaşılabilir
• Çoğul kelimeleri kullanmaya başlarlar
• Neden, nerede, niçin gibi soruları sormaya başlarlar
• Üstünde, içinde gibi kelimeleri anlayabilirler
• Renk, zaman, mekan gibi basit konseptleri anlamlandırabilirler

Kilometre taşı olan durumlar çoğunluk göz önüne alınarak kabul edildiği için çocuğunuz bu dönüm noktalarına erken veya geç geldiğinde paniğe kapılmaktansa genel olarak çocuğunuzun gelişimsel durumunu gözlemlemeli ve yaşıtlarına uygun olarak gelişimini sürdürebilmesi için onu etkinliklerle, aktivitelerle ve oyunlarla beslemelisiniz.

Çocuğunuz bazen birdenbire, bazen de daha yavaş bir şekilde bu durumları gösterebilir. Kilometre taşı olan durumların gerçekleşeceği zamanın çocuktan çocuğa değişebileceğini akılda bulundurmak çok önemli. Fakat eğer bariz bir şekilde çocuğunuzun gelişimsel olarak yaşıtlarına göre geride olduğunu düşünürseniz bir pedagogdan destek alabilirsiniz.